Οι παροιμίες είναι τρόπος έκφρασης πολλών ανθρώπων στην πατρίδα μας. Οι πιο ξεχωριστές και λατρεμένες για κάποιους σας τις παρουσιάζουμε παρακάτω και ελπίζουμε ορισμένες από αυτές να τις χρησιμοποιείτε και εσείς ως έκφραση άποψης ή για παραδειγματισμό.
Αποκριάτικες παροιμίες, γνωμικά και αποφθέγματα
Συντάκτης: Ζεχερλής Μιχάλης
Χρον. Αναγ. (2')
Τις Απόκριες αρχίζουμε να τις γιορτάζουμε τρεις εβδομάδες πριν από την Καθαρά Δευτέρα οπότε και αρχίζει η Μεγάλη Σαρακοστή. Ταυτίζονται με την περίοδο του Τριωδίου, μια κινητή περίοδο στη Χριστιανική παράδοση από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου μέχρι την Κυριακή της Τυροφάγου ή Τυρινής.
Το κύριο γνώρισμα τους είναι οι μεταμφιέσεις τις οποίες συναντάμε σε ολόκληρη την Ελλάδα, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Εκατοντάδες ευφυολογήματα, παροιμίες αποφθέγματα και γνωμικά την συνοδεύουν, εμείς διαλέξαμε τα πιο γνωστά και σας τα παρουσιάζουμε παρακάτω, ορισμένα είναι ιδιαίτερα διασκεδαστικά, άλλα πάλι πλημυρίζουν σοφία μα και ειρωνεία μεγάλη για τις ιδιαιτερότητες των ανθρώπων.
Νιάτα δουλεμένα, γηρατειά αναπαυμένα
Βασιλικός και αν μαραθεί, την μυρωδιά την έχει
Ακαμάτης νέος, γέρος διακονιάρης.
Άκουσε γέρου συμβουλή και παιδεμένου γνώση.
Πρέπει κανείς να γεράσει, για να δει πόσο σύντομη είναι η ζωή.
Τον χειμώνα του καιρού δεν τον φοβόμαστε. Τον χειμώνα της ζωής φοβόμαστε
Η παλιά η κότα έχει το ζουμί, μα η πουλάδα κάνει τον πετεινό να λαλεί.
Λέγε, λέγε το κοπέλι … κάνει την γριά και θέλει.
Καλύτερα να είσαι η αγάπη ενός γέρου, παρά η σκλαβιά ενός νέου
Χαρείτε νέοι το ντουνιά τα χρόνια πριν περάσουν, γιατί θα ρθούν γεράματα και όλα θε να χαλάσουν
Τα σαράντα είναι το γήρας της νεότητας, τα πενήντα η νεότης του γήρατος
Στο νιο τα νιάτα και στο γέρο η αρμάτα
Ο έρωτας χρόνια δεν κοιτά.
Ο γέρος και αν στολίζεται στην ανηφόρα γνωρίζεται
Το γήρας, νόσος φυσική
Tα φύλλα της ελιάς φτιάχνουν τον έρωτα της γριάς
Για θυμήσου γέρο που ήσουνα παιδί και όλο ξενυχτούσες μαζί με μια μικρή;
Γάμος εις τα γηρατειά, ή σταυρός ή κέρατα.
Ο γεροντοέρωτας είναι περισσότερο επικίνδυνος
Άσπρα μαλλιά στην κεφαλή, κακά μαντάτα στην ψ…
Μην βιάζεσαι, θα γεράσεις γρήγορα
Αυτού που είσαι ήμουνα και εκεί που είμαι θάρθεις
Είπαμε γρια μ΄ να κλάνεις, αλλά να μην το παρακάνεις
Όποιος δεν έχει γέρο στο σπίτι, πρέπει να αγοράσει
Ότι επιθυμούμε στα νιάτα μας, έρχεται πλουσιοπάροχα στα γηρατειά μας. «Αισχύλος»
Τα γεράματα δεν είναι τίποτε άλλο από μια δεύτερη βρεφική ηλικία. «Αριστοφάνης»
Κυριαρχούν οι πράξεις των νέων και οι σκέψεις των γερόντων. «Ευριπίδης»
Κάηκε η γρια στην κουρκούτη και φυσάει και την γιαούρτη
Ο γέρος, ή από πέσιμο, ή από χέσιμο θα πάει
Αλλού πονάει η γριά κι αλλού την τρίβει ο γέρος
Ανάθεμα δυο πράματα, φτώχεια και γεράματα
Ας ήμουν νιός και ν΄άξερα, γέρος και να μπορούσα
Γέρος γάτος, τρυφερά ποντίκια θέλει
Γριά δεν είχε βάσανα και αγόραζε γουρούνι
Γριά το καταχείμωνο, θυμήθηκε πεπόνια
Δώσαμε της γριάς αυγό και τ΄οθελε μελάτο
Είναι του γέρου τα κανάκια , σαν νερόβραστα σπανάκια
Η εργατικότητα της νιότης είναι ανάπαυση των γηρατειών
Κάθε γέρος την πορδή του μοσχολίβανο την έχει
Κακή ζωή, πρώϊμα γηρατειά
Νάταν τα νιάτα δυό φορές, τα γηρατειά καμία
Ο γέρος όταν χαίρεται, τα νιάτα του θυμάται
Ποτέ μην κοροϊδεύεις ένα γέρο… Ο γέρος είναι μικρότερος από παιδί.
Τώρα στα γεράματα , μάθε γέρο γράμματα.
Ο λύκος κι αν εγέρασε κι άσπρισε το μαλλί του, ούτε τη γνώμη άλλαξε, ούτε την κεφαλή του.
Και του γέρου τα παιχνίδια, σαν νερόβραστα κρεμμύδια
Συνήθως χρειάζονται πολλά χρόνια για να καταλάβεις ότι γέρασες
Αν οι άνθρωποι άρχισαν να σου λένε πόσο νέος φαίνεσαι, σημαίνει ότι έχεις αρχίσει να γερνάς.
Γέρο άνδρα μην μου δώσεις, γιατί θα το μετανιώσεις
Γιατί ο γέρος τα εξετάζει
Που είναι τ΄αλεύρι, που είναι τ΄αλάτι
Που είναι η κότα η κουτσουλάτη.
Πρώτα ο γέρος ξεχνά ονόματα, ύστερα τα πρόσωπα
Μετά ξεχνά να ανεβάσει το φερμουάρ
Και στο τέλος ξεχνά να το κατεβάσει.
Όταν τα πόδια σου γίνονται πιο αδύναμα, Ο χρόνος αρχίζει να τρέχει πιο γρήγορα
Τα γηρατειά αρχίζουν από τη στιγμή που λέμε: «ποτέ δεν αισθανόμουν τόσο νέος»
Μπορείς να είσαι νέος χωρίς λεφτά, αλλά δεν μπορείς να είσαι γέρος χωρίς λεφτά
Ο άνθρωπος γερνάει από την ημέρα που χάνει την μητέρα του
Ένας γέρος είναι ένα παιδί με παρελθόν
Γέρος και αν επαινεύτηκε, ο ανήφορος το δείχνει
Αν η βάβω μας είχε αρ…., θα την έλεγαν παππού
Δεν υπάρχουν γηρατειά, υπάρχουν μόνο γέροι
Αν δεν φυτέψουμε δένδρο όταν είμαστε νέοι, δεν θα μας δώσει τη σκιά του όταν γεράσουμε.
Λένε πως ο γέρος είναι δυο φορές παιδί
Καθώς γερνάμε η ομορφιά κρύβεται μέσα μας
Γέρου πορδή μην την ακούς, μόνο το λόγο του ν΄ακούς
Κανένας δεν αγαπάει την ζωή τόσο πολύ, όσο ο γέρος
Ένας γέρος και μια γρα, κάναν πράματα τρελά
Σκούζεται η γρα γκρινιάζει, που ο γέρος την πειράζει
Και του έλεγε η γρα, δεν μπορείς γέρο για να…
Γέρο είσαι για κλάματα, δεν γίνονται πια θαύματα.
Γέρασες πια σε καλό σου , έχεις χάσει το μυαλό σου
Κι όσο και να προσπαθείς, τώρα γέρο δεν μπορείς.
Το πουλί σου τώρα πάει , έπαψε να κελαηδάει
Είπαν του γέρου – διάλεξε:
Σοφία, πλούτο, ή θρόνο.
Κι εκείνος αναστέναξε:
Τα νιάτα ας είχα μόνο.
Γέρος δεν είναι όποιος γερνά
Και όποιος πολυχρονίζει.
Μα αυτός που πιάνει την γωνιά
Την ώρα που χιονίζει.
Σαν θα γεράσει ο άνθρωπος
Και ασπρίσει η κεφαλή του,
Φουσκώνει η κοιλίτσα του, κονταίνει η …
Οι άνδρες είναι τόσο γέροντες, όσο αισθάνονται, οι δε γυναίκες όσο φαίνονται
Τα γεράματα δεν αρχίζουν με το άσπρισμα των μαλλιών, αλλά με το μαύρισμα της καρδιάς
Ρωτάει κάποιος γέρος, έναν άλλο:
-Τρυπάει η π… σου γιαούρτι;
Και ο άλλος γέρος απαντάει:
-Άμα είναι χωρίς πέτσα !!!
Η δουλειά και η δημιουργία επιβραδύνουν τον ερχομό των γηρατειών.
Οι νέοι αναζητούν την περιπέτεια και οι γέροι την ασφάλεια
Η σύνταξη λένε είναι υπέροχη, όταν έχεις ενδιαφέροντα, χρήμα και υγεία.
Ο ύπνος τρέφει το παιδί κι ο ήλιος το μοσχάρι Και το κρασί τον γέροντα τον κάνει παλικάρι
Καλύτερα να΄σαι νέος εβδομηντάρης, παρά γέρος σαραντάρης
Όποιος δεν έχει κάνει τρέλες στα νιάτα του, τις κάνει στα γέραματά του
Τα χρήματα συχνά κάνουν τους γέρους ελκυστικούς και αξιαγάπητους
Γλυκάθηκε η γριά στο μέλι, θα μας φάει και το κουβέλι.
Ου γαρ έρχεται μόνο του το γήρας
Γηράσκω αεί διδασκόμενος
Κάθε άνθρωπος θέλει να ζήσει πολύ,Μα κανένας να γίνει γέρος.
Οι άνθρωποι δεν σταματούν να παίζουν επειδή γερνάνε.
Γερνάνε επειδή σταματούν να παίζουν.
Πρέπει κανείς να φυλάει μια αμαρτία για τα γεραματά του.
Έρμα νιάτα κακά γεράματα.
Η γριά παντριά δεν ήλπιζε, πανοπροίκι γύρευε
Όλοι κοιτάζουν τον καυγά και η γριά το μέλι.
Η γριά δεν είχε δόντια κι ήθελε παξιμάδια
Νιός στα πόδια, γέρος στην κρίση
Αν δεν μπορείς γέρο να θερίσεις, δέσε και κουβάλα
● Παροιμίες από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο
Οι Άραβες ως λαός έχει μια τεράστια πολιτιστική κληρονομιά και μας προσελκύει όσοι είμαστε πρόθυμοι να ανακαλύψουμε τα μυστικά της αρχαίας σοφίας του.
Οι παροιμίες του σοφού λαού μας που σχετίζονται με την εποχή του χειμώνα είναι πολλές και σπουδαίες. Εμείς παρακάτω σας παρουσιάζουμε ορισμένες, ίσως τις πιο γνωστές από αυτές που πολλές φορές ακούσαμε από τα χείλη των γερόντων μόλις έπεφτε το πρώτο κρύο ή το χιόνι σκέπαζε τις αυλές μας.
Αν αντιμετωπίζετε τον γάμο σας και τα δεινά του ή τις όμορφες στιγμές του με χιούμορ. Οι σοφές παροιμίες του τόπου μας είναι ο καλύτερος τρόπος για να το διασκεδάσατε. Εμείς διαλέξαμε τις 50 πιο αυθεντικές με ιδιαίτερο σαρκασμό, χιούμορ και σοφία και σας τις παρουσιάζουμε παρακάτω για να τις απολαύσετε:
Αν τις λέγαμε μεγαλόφωνα το μόνο που θα ακούγαμε θα ήταν ατέλειωτα «Βρέ δεν ντρέπεσαι λίγο» ή μερικοί θα γελούσαν κρυφά ή άλλοι θα γελάγανε φωναχτά δείτε λοιπόν παρακάτω τις 20 πιο σεξιστικές ελληνικές παροιμίες που όλοι μας είπαμε έστω και μία φορά στη ζωή μας.
Αν και συχνά συγχέουμε τις Αγγλικές με τις Αμερικάνικες παροιμίες λόγω της κοινής καταγωγής τους εξαιρώντας βέβαια από αυτήν την εξίσωση τους αυτόχθονες Αμερικάνους ( Ινδιάνους), οι αμερικάνικες παροιμίες έχουν ένα σοφιστικέ μπρίο λόγω της πιο πρόσφατης τους συμμετοχής στα κοινά των κατοίκων της.
του Κωνσταντίνου Μπούρα
⚈ Λογοτεχνικά μονοπάτια
◼ Δείτε στη συνέχεια σειρά επιλεγμένων πρωτότυπων λογοτεχνικών κειμένων,
που έγραψαν οι συνεργάτες μας για να σας
κρατήσουν συντροφιά αν σας αρέσει το διάβασμα.
● Για να διαβάσετε παρακάτω οποιοδήποτε λογοτεχνικό κείμενο σας ενδιαφέρει κάντε κλικ πάνω του.